Program czyste powietrze dofinansowanie w 2025 roku przechodzi znaczącą transformację, przyciągając coraz większe zainteresowanie mieszkańców. Od 31 marca bieżącego roku złożono już ponad 6 tysięcy wniosków na łączną kwotę 307 milionów złotych. To imponujący wynik, szczególnie że budżet programu został w tym roku zasilony kwotą 10 miliardów złotych z Funduszu Modernizacyjnego.

W nowej odsłonie programu Czyste Powietrze głównym celem nadal pozostaje dofinansowanie termomodernizacji budynków oraz wymiana starych i nieefektywnych źródeł ciepła na paliwo stałe. Jednak wprowadzono również istotne zmiany, takie jak obowiązkowy audyt energetyczny, który stanowi pierwszy krok do udziału w programie. Warto również podkreślić, że program przewiduje trzy poziomy dofinansowania, uzależnione od dochodów gospodarstwa domowego, co czyni go dostępnym dla szerokiego grona beneficjentów. Chęć pełnienia roli operatora zadeklarowało już 1321 gmin, z czego 1129 podpisało stosowne porozumienia z wojewódzkimi funduszami ochrony środowiska i gospodarki wodnej, co znacznie ułatwia proces aplikacyjny.

Nowe zasady programu Czyste Powietrze 2025

Reformowanie programu Czyste Powietrze stało się koniecznością w obliczu licznych wyzwań, z jakimi mierzyła się jego poprzednia wersja. Ogłoszone zmiany, które wchodzą w życie 31 marca 2025 roku, fundamentalnie przekształcają zasady przyznawania dofinansowania i wprowadzają nowe mechanizmy kontroli.

Dlaczego wprowadzono zmiany?

Zawieszenie przyjmowania wniosków, które nastąpiło 28 listopada 2024 roku, było pierwszym sygnałem nadchodzących reform. Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zidentyfikowały liczne nieprawidłowości w dotychczasowym funkcjonowaniu programu.

Jednym z najpoważniejszych problemów było kierowanie środków do osób, które niekoniecznie ich potrzebowały. Wykryto przypadki, w których jeden beneficjent uzyskiwał 100-procentowe dofinansowanie (przeznaczone dla najuboższych) na kilka domów będących jego własnością. Powszechnym zjawiskiem było również zawyżanie kosztów termomodernizacji budynków – zdarzały się kuriozalne sytuacje, gdy rachunki za drzwi opiewały nawet na 40 tysięcy złotych.

Paulina Hennig-Kloska, ministra klimatu i środowiska, wyjaśnia: „Pracując nad reformą programu Czyste Powietrze kierowaliśmy się trzema kluczowymi priorytetami – przede wszystkim walką z ubóstwem energetycznym przez realne wsparcie dla najbardziej potrzebujących. Naszym celem było także wyeliminowanie tzw. rachunków grozy przez wprowadzenie obowiązkowego standardu energetycznego budynku i racjonalizację wydatków, tak, by nie dochodziło do nadużyć”.

Dodatkowo, niektórzy pośrednicy i wykonawcy wymuszali udzielanie pełnomocnictw przez beneficjentów, po czym ich firmy znikały z rynku, a zobowiązanie zwrotu dotacji spadało na nieświadomego beneficjenta. Takie praktyki znacząco obniżały efektywność programu i podważały jego główne cele – poprawę jakości powietrza oraz wsparcie osób najbardziej narażonych na ubóstwo energetyczne.

Najważniejsze różnice względem poprzednich edycji

Nowa odsłona programu Czyste Powietrze 2025 wprowadza szereg istotnych zmian. Przede wszystkim, program został ukierunkowany na pomoc osobom szczególnie narażonym na ubóstwo energetyczne. W związku z tym uszczelniono zasady dofinansowań i wzmocniono rolę gmin, które będą pełnić funkcję operatorów.

Jedną z najważniejszych nowości jest obowiązek wykonania audytu energetycznego przed rozpoczęciem inwestycji oraz świadectwa charakterystyki energetycznej po jej zakończeniu. Oba dokumenty muszą być podpisane przez osobę wpisaną do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej.

Kolejną znaczącą zmianą jest wykluczenie kotłów gazowych z programu – nie są one już kosztem kwalifikowanym, co wynika z unijnych regulacji zabraniających dotowania źródeł ciepła wykorzystujących paliwa kopalne. Zamiast tego program skupia się na odnawialnych źródłach energii, takich jak pompy ciepła i kotły na biomasę.

Program wprowadza trzy poziomy dofinansowania:

• Poziom podstawowy – do 40% dofinansowania dla osób z dochodem do 135 000 zł rocznie
• Poziom podwyższony – do 70% dofinansowania dla gospodarstw wieloosobowych z dochodem do 2 250 zł na osobę lub jednoosobowych z dochodem do 3 150 zł
• Poziom najwyższy – do 100% dofinansowania dla gospodarstw wieloosobowych z dochodem do 1 300 zł na osobę lub jednoosobowych z dochodem do 1 800 zł, a także dla osób pobierających zasiłki

Co istotne, najwyższy poziom dofinansowania jest dostępny tylko dla właścicieli budynków o zapotrzebowaniu na energię użytkową do ogrzewania powyżej 140 kWh/m² rocznie. Budynek musi mieć również pozwolenie na budowę wydane do 31 grudnia 2020 roku.

Zmianie uległ także system prefinansowania – obecnie wynosi ono do 35% kosztów (zmniejszone z wcześniejszych 50%) i jest dostępne tylko dla beneficjentów podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania. Co ważne, zaliczki będą trafiać bezpośrednio na konto beneficjenta, a nie wykonawcy, jak miało to miejsce wcześniej.

Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes zarządu NFOŚiGW, podkreśla: „Dzięki podjętym reformom zapewniamy, że program stanie się bardziej efektywny, uczciwy i dostępny dla tych, którzy najbardziej go potrzebują, a dofinansowanie trafi tam, gdzie jest najbardziej potrzebne, a pieniądze publiczne będą wydawane mądrze i transparentnie”.

Nowy program wprowadza również wymóg posiadania nieruchomości przez co najmniej 3 lata przed złożeniem wniosku, z wyjątkiem sytuacji spadkowych. Na jeden budynek lub lokal mieszkalny można otrzymać jedno dofinansowanie, a beneficjentem można być tylko raz.

Ponadto wprowadzono maksymalne kwoty dotacji w poszczególnych rodzajach kosztów kwalifikowanych, w tym limity dotacji jednostkowych na m² powierzchni ocieplenia. Ma to zapobiec zawyżaniu kosztów i zapewnić racjonalne wydatkowanie środków publicznych.

Trzy poziomy dofinansowania – dla kogo jest program Czyste Powietrze 2025?

Dostępność programu Czyste Powietrze 2025 została dostosowana do różnych grup społecznych poprzez wprowadzenie trzech poziomów wsparcia finansowego. Każdy poziom dofinansowania odpowiada innym kryteriom dochodowym, co pozwala na objęcie pomocą szerokiego grona beneficjentów, od osób o standardowych dochodach po te znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej.

Poziom podstawowy

Podstawowy poziom dofinansowania przeznaczony jest dla osób o relatywnie stabilnej sytuacji finansowej. Mogą z niego skorzystać właściciele lub współwłaściciele domów jednorodzinnych (lub wydzielonych w nich lokali mieszkalnych z wyodrębnioną księgą wieczystą), których roczny dochód nie przekracza 135 000 zł. Co istotne, właściciel musi posiadać nieruchomość przez minimum 3 lata przed złożeniem wniosku, chyba że uzyskał ją w drodze spadku.

W ramach poziomu podstawowego beneficjent może otrzymać dotację w wysokości do 40% kosztów kwalifikowanych netto (bez VAT)[73]. Maksymalne kwoty dofinansowania różnią się w zależności od rodzaju przedsięwzięcia oraz charakterystyki energetycznej budynku. Przykładowo:

• Dla instalacji gruntowej pompy ciepła o podwyższonej klasie efektywności energetycznej w budynku o zapotrzebowaniu na energię poniżej 80 kWh/m²/rok można otrzymać do 34 840 zł
• Przy zapotrzebowaniu 80–140 kWh/m²/rok kwota wzrasta do 54 040 zł
• Dla budynków o najwyższym zapotrzebowaniu (powyżej 140 kWh/m²/rok) maksymalna dotacja to 68 040 zł

Poziom podwyższony

Podwyższony poziom dofinansowania skierowany jest do osób o niższych dochodach. W tym przypadku dotacja może pokryć do 70% kosztów kwalifikowanych netto[73]. Aby skorzystać z tego poziomu, wnioskodawca musi spełniać określone kryteria dochodowe:

• W gospodarstwie wieloosobowym średni miesięczny dochód na osobę nie może przekraczać 2 250 zł[72][73]
• W gospodarstwie jednoosobowym limit wynosi 3 150 zł[72][73]

Natomiast osoby prowadzące działalność gospodarczą muszą dodatkowo spełnić warunek dotyczący rocznego przychodu – nie może on przekraczać czterdziestokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę[72][73].

Podobnie jak w przypadku poziomu podstawowego, maksymalne kwoty dofinansowania zależą od rodzaju inwestycji i charakterystyki energetycznej budynku. Przykładowo, przy instalacji pompy ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności w budynku o zapotrzebowaniu na energię:

• Poniżej 80 kWh/m²/rok – do 40 110 zł
• 80–140 kWh/m²/rok – do 73 710 zł
• Powyżej 140 kWh/m²/rok – do 98 210 zł

Poziom najwyższy

Poziom najwyższy oferuje najbardziej kompleksowe wsparcie, pokrywając nawet 100% kosztów kwalifikowanych netto[73]. Jest jednak dostępny wyłącznie dla właścicieli budynków lub lokali, w których zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania wynosi powyżej 140 kWh/m² rocznie[73]. Ten warunek wynika z faktu, że najwyższe dofinansowanie przewidziano dla osób ubogich energetycznie.

Aby kwalifikować się do tego poziomu, należy spełnić jedno z następujących kryteriów dochodowych:

• W gospodarstwie wieloosobowym średni miesięczny dochód na osobę nie może przekraczać 1 300 zł[72][73]
• W gospodarstwie jednoosobowym limit wynosi 1 800 zł[72][73]
• Alternatywnie, kwalifikują się osoby otrzymujące zasiłek stały, okresowy, rodzinny lub specjalny zasiłek opiekuńczy[72][73]

W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą roczny przychód nie może przekraczać dwunastokrotności kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę[72][73].

Maksymalne kwoty dofinansowania dla budynków o zapotrzebowaniu na energię powyżej 140 kWh/m²/rok są znacząco wyższe niż w pozostałych poziomach:

• Przy instalacji gruntowej pompy ciepła o podwyższonej klasie efektywności – do 170 100 zł
• Przy instalacji pompy ciepła powietrze/woda o podwyższonej klasie efektywności – do 140 300 zł
• W przypadku kotła na biomasę (pellet lub zgazowujący drewno) – do 125 600 zł

Warto zaznaczyć, że dofinansowanie we wszystkich poziomach jest wypłacane przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) w całości lub maksymalnie w trzech częściach, po złożeniu wniosku o płatność i udokumentowaniu realizacji przedsięwzięcia.

Obowiązkowy audyt energetyczny – pierwszy krok do dotacji w ramach programu Czyste Powietrze 2025

Wprowadzenie obowiązkowego audytu energetycznego to fundamentalna zmiana w programie Czyste Powietrze 2025. Od 31 marca 2025 roku każdy wnioskodawca ubiegający się o dofinansowanie musi najpierw przeprowadzić profesjonalną ocenę energetyczną swojego domu. Ten wymóg ma na celu zwiększenie efektywności energetycznej modernizowanych budynków oraz eliminację przypadków, gdy dotacje były wykorzystywane w sposób nieoptymalny.

Czym jest audyt czyste powietrze?

Audyt energetyczny w programie Czyste Powietrze to kompleksowa analiza stanu technicznego budynku pod kątem jego efektywności energetycznej. Stanowi on podstawę do określenia optymalnego zakresu prac termomodernizacyjnych. Audyt wskazuje nie tylko aktualny stan budynku, ale przede wszystkim rekomenduje konkretne działania, które najskuteczniej poprawią jego parametry energetyczne.

W przeciwieństwie do świadectwa charakterystyki energetycznej, które pokazuje jedynie aktualny standard energetyczny, audyt czyste powietrze precyzyjnie określa, jakie prace należy wykonać, aby zmniejszyć zużycie energii. Dzięki temu właściciel dokładnie wie, które inwestycje przyniosą najlepszy efekt w jego konkretnym przypadku.

Obowiązkowym elementem procedury audytowej jest osobista wizyta audytora w budynku. Podczas tej wizyty specjalista przeprowadza inwentaryzację obiektu, wykonuje niezbędne pomiary oraz dokumentację fotograficzną. Bez takiej fizycznej weryfikacji audyt nie zostanie uznany za wiarygodny w programie Czyste Powietrze dofinansowanie 2025.

Kto może wykonać audyt?

Audyt energetyczny do programu Czyste Powietrze może wykonać wyłącznie osoba posiadająca odpowiednie uprawnienia. Zgodnie z wymogami, audyt oraz dokument podsumowujący audyt energetyczny (DPAE) muszą być podpisane przez osobę wpisaną do rejestru osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej.

Wnioskodawcy mogą skorzystać z ogólnodostępnych list audytorów energetycznych, prowadzonych przez:

• Zrzeszenie Audytorów Energetycznych (ZAE)
• Stowarzyszenie Certyfikatów i Audytorów Energetycznych (SCiAE)
• Krajową Agencję Poszanowania Energii (KAPE)
• Narodową Agencję Poszanowania Energii (NAPE)

Warto zaznaczyć, że teoretycznie audyt może wykonać również sam właściciel budynku, jeśli posiada odpowiednią wiedzę i uprawnienia. Jednakże w takim przypadku koszt audytu nie będzie kwalifikowany do dofinansowania w ramach programu ze względu na wykonanie siłami własnymi beneficjenta.

Jakie dane zawiera audyt?

Kompletny audyt energetyczny oraz dokument podsumowujący audyt (DPAE) zawierają szereg kluczowych informacji niezbędnych do prawidłowego zaplanowania i realizacji przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

W audycie znajdują się przede wszystkim:

• Szczegółowa ocena aktualnego stanu technicznego budynku (rodzaj ogrzewania, wentylacji, izolacji cieplnej)
• Obliczenia obecnego zapotrzebowania budynku na energię
• Propozycje optymalnego zakresu prac modernizacyjnych
• Opis oczekiwanych oszczędności energii po realizacji inwestycji
• Szacowana redukcja emisji CO2 i zużycia paliwa (tzw. efekt ekologiczny)
• Prognozowany czas zwrotu inwestycji

Natomiast w dokumencie podsumowującym audyt energetyczny (DPAE), który stanowi obowiązkowy załącznik do wniosku o dofinansowanie, znaleźć można zestawienie najważniejszych informacji z pełnego audytu oraz wartości wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, końcową i pierwotną.

Co istotne, sam wnioskodawca ma obowiązek przechowywania pełnego audytu energetycznego przez cały okres realizacji przedsięwzięcia oraz przez 5 lat po jego zakończeniu (okres trwałości). Dokument ten musi być dostępny do wglądu na prośbę WFOŚiGW lub podczas kontroli.

Program Czyste Powietrze przewiduje dofinansowanie kosztów wykonania audytu energetycznego oraz późniejszego świadectwa charakterystyki energetycznej. Na te dokumenty można otrzymać łącznie do 1600 zł dotacji, co częściowo rekompensuje koszty związane z nowymi wymogami formalnymi.

Prefinansowanie – jak działa i kto może z niego skorzystać

Mechanizm prefinansowania w programie Czyste Powietrze 2025 stanowi istotne udogodnienie dla beneficjentów, którzy nie dysponują pełną kwotą potrzebną do rozpoczęcia prac termomodernizacyjnych. Zaliczka wypłacana przed rozpoczęciem inwestycji umożliwia szybsze podjęcie działań remontowych, szczególnie osobom znajdującym się w trudniejszej sytuacji finansowej.

Zaliczka do 35% wartości inwestycji

W nowej odsłonie programu Czyste Powietrze dofinansowanie w formie zaliczki uległo pewnym modyfikacjom. Przede wszystkim, maksymalna wysokość prefinansowania została zmniejszona z 50% do 35% wartości dotacji. Mimo że całkowita kwota wsparcia wzrosła nawet do 170 tys. zł, niższy udział zaliczki może stanowić wyzwanie dla niektórych beneficjentów i wykonawców.

Zaliczka w programie Czyste Powietrze 2025 jest wypłacana beneficjentowi przed rozpoczęciem inwestycji, na podstawie dyspozycji wypłaty złożonej przez beneficjenta wraz z fakturą zaliczkową wystawioną przez wykonawcę. Środki z zaliczki trafiają bezpośrednio na konto wykonawcy, który podpisał umowę z beneficjentem na realizację przedsięwzięcia.

Warto zaznaczyć, że suma wszystkich wypłaconych zaliczek nie może przekroczyć 35% maksymalnej kwoty dotacji na realizację całego przedsięwzięcia wynikającej z wniosku o dofinansowanie. Pozostała część dotacji jest wypłacana po zrealizowaniu zakresu umowy i złożeniu przez beneficjenta wniosku o płatność.

Wymagania formalne przy prefinansowaniu

Aby skorzystać z prefinansowania w programie Czyste Powietrze, należy spełnić kilka kluczowych warunków. W przeciwieństwie do poprzedniej wersji programu, zaliczka jest obecnie dostępna wyłącznie dla beneficjentów podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania. Osoby kwalifikujące się do podstawowego poziomu wsparcia (40%) nie mogą skorzystać z tego mechanizmu – muszą najpierw zrealizować inwestycję za własne środki lub z wykorzystaniem kredytu.

Dodatkowo, otrzymanie zaliczki jest uwarunkowane przedłożeniem wraz z wnioskiem o dofinansowanie maksymalnie trzech umów z wykonawcami na realizację przedsięwzięcia. To zabezpieczenie ma na celu zapewnienie, że środki z prefinansowania zostaną wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem.

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wypłaca zaliczkę na konto wykonawcy na podstawie:

• dyspozycji beneficjenta na wzorze obowiązującym w programie
• faktury zaliczkowej wystawionej przez wykonawcę
• listy sprawdzającej operatora, potwierdzającej spełnienie warunków programu

W przypadku gdy beneficjent podpisał więcej niż jedną umowę z wykonawcami, zaliczka jest wypłacana dla każdej umowy oddzielnie, jednak łączna suma wszystkich zaliczek nie może przekroczyć wspomnianego limitu 35%.

Rola operatora w prefinansowaniu

Kluczowym elementem reformy programu Czyste Powietrze jest wprowadzenie ogólnopolskiego systemu operatorów. Z kolei w kontekście prefinansowania ich rola jest szczególnie istotna, ponieważ zaliczka jest dostępna wyłącznie przy wsparciu operatora. Oznacza to, że bez pomocy operatora nie ma możliwości skorzystania z prefinansowania.

Operatorzy, którymi od 31 marca 2025 roku są wyłącznie gminy i Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, bezpłatnie wspierają beneficjenta na każdym etapie procesu – od podjęcia decyzji o dofinansowaniu, przez realizację przedsięwzięcia, aż do jego zakończenia i rozliczenia.

Jednym z głównych zadań operatora jest weryfikacja dokumentów niezbędnych do wypłaty zaliczki. Operator sprawdza, czy umowy z wykonawcami są prawidłowo zawarte oraz czy planowane prace spełniają wymogi programu. Po pozytywnej weryfikacji operator przygotowuje listę sprawdzającą, która potwierdza spełnienie warunków programu i stanowi podstawę do wypłaty zaliczki.

Warto podkreślić, że wprowadzenie obowiązkowego udziału operatora w procesie prefinansowania ma na celu ochronę beneficjentów przed nieuczciwymi praktykami niektórych wykonawców. W poprzedniej wersji programu zdarzały się przypadki, gdy wykonawcy pobierali pełną zaliczkę, a następnie porzucali prace, pozostawiając inwestora z problemem. Nowy system ma skutecznie zapobiegać takim nadużyciom.

Składanie wniosków o dotację z prefinansowaniem odbywa się wyłącznie przy udziale operatora, przez jego konto grupowe w systemie GWD (Generator Wniosków o Dofinansowanie). Operator pomaga w wypełnieniu wniosku, a beneficjent podpisuje go elektronicznie lub odręcznie, w zależności od wybranej formy złożenia dokumentów.

Rola operatorów – gminy i WFOŚiGW jako wsparcie dla beneficjentów

Stworzenie systemu operatorów stanowi jeden z filarów reformy programu Czyste Powietrze 2025. Od 31 marca 2025 roku rolę operatorów pełnią wyłącznie gminy oraz 16 Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW). Do 21 marca 2025 roku chęć pełnienia tej funkcji zgłosiło aż 950 gmin, co świadczy o dużym zaangażowaniu samorządów lokalnych w program.

Jakie zadania realizuje operator?

Operator programu Czyste Powietrze zapewnia kompleksowe wsparcie dla beneficjentów na każdym etapie procesu. Jego rola polega na prowadzeniu uczestnika „za rękę” od momentu podjęcia decyzji o realizacji inwestycji, przez cały proces inwestycyjny, aż do zakończenia projektu i rozliczenia dotacji.

Zadania operatorów podzielono na dwa etapy, za które otrzymują odrębne wynagrodzenie:

Etap I (500 zł) obejmuje:

• Dotarcie do mieszkańców potrzebujących wsparcia
• Prezentację możliwych rozwiązań w ramach programu
• Wsparcie w wyborze audytora energetycznego i potencjalnych wykonawców
• Wstępną ocenę potrzeb budynku i możliwego poziomu dofinansowania
• Pomoc w wypełnieniu i złożeniu wniosku o dofinansowanie

Etap II (1200 zł) obejmuje:

• Przekazanie i wyjaśnienie warunków umowy o dofinansowanie
• Pomoc przy wyborze i podpisaniu umowy z wykonawcami
• Wsparcie w wnioskowaniu o zaliczkę i realizacji umowy
• Pomoc w zbieraniu dokumentów do rozliczenia przedsięwzięcia
• Wsparcie w aktualizacji dokumentacji i rozliczeniu końcowym projektu

Dodatkowo operatorzy pełnią istotną funkcję kontrolną – weryfikują dokumenty niezbędne do wypłaty zaliczki oraz nadzorują prawidłowe wykonanie inwestycji, sprawdzając zgodność prac z audytem energetycznym.

Dlaczego warto skorzystać z pomocy operatora?

Przede wszystkim, współpraca z operatorem jest całkowicie bezpłatna dla beneficjenta. Jest to profesjonalne wsparcie, które może znacząco ułatwić przejście przez skomplikowane procedury związane z uzyskaniem dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze 2025.

W niektórych przypadkach skorzystanie z pomocy operatora jest wręcz obowiązkowe:

• Przy ubieganiu się o najwyższy poziom dofinansowania
• Gdy staramy się o prefinansowanie (zaliczkę przed rozpoczęciem prac)

Natomiast dla osób ubiegających się o podwyższony poziom dofinansowania bez prefinansowania, współpraca z operatorem pozostaje opcjonalna.

Szczególną wartością współpracy z operatorem jest ochrona przed nieuczciwymi praktykami. Operatorzy pomagają zwłaszcza osobom starszym i ubogim, które mogą być narażone na nieuczciwych wykonawców i mają trudności z korzystaniem z technologii. Dzięki temu zwiększa się bezpieczeństwo całego procesu i zmniejsza ryzyko nadużyć.

Operator pomaga również w weryfikacji, czy stosowane rozwiązania spełniają lokalne przepisy, np. uchwały antysmogowe. Ponadto, może wesprzeć beneficjenta w przypadku problemów z realizacją inwestycji, pomóc w aktualizacji dokumentacji oraz w razie potrzeby wystąpić o zmianę warunków umowy dotacji z WFOŚiGW.

Jak znaleźć operatora w swojej gminie?

Lista operatorów programu Czyste Powietrze jest dostępna i regularnie aktualizowana na stronie programu czystepowietrze.gov.pl od początku kwietnia 2025 r. oraz na stronach wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Na stronach internetowych poszczególnych WFOŚiGW na bieżąco rozszerzana jest i aktualizowana lista gmin, które podpisały porozumienie na pełnienie roli operatora Czystego Powietrza. Warto zawsze zasięgnąć informacji w tej sprawie we własnej gminie.

Najprostszym sposobem znalezienia operatora jest skontaktowanie się z gminnym punktem konsultacyjno-informacyjnym (PKI). Punkty te stanowią pierwszą linię wsparcia – ich pracownicy bezpłatnie udzielają informacji, pomagają w wypełnianiu i składaniu wniosków, a także wspierają beneficjentów w rozliczeniu dotacji.

Aby sprawdzić, czy Twoja gmina pełni rolę operatora, można:

1. Sprawdzić listę na stronie programu Czyste Powietrze
2. Skontaktować się bezpośrednio z urzędem gminy
3. Zapytać w lokalnym WFOŚiGW

Jeżeli gmina nie pełni roli operatora, zawsze można skorzystać ze wsparcia wojewódzkiego funduszu, który również realizuje zadania operatorskie.

Na co można przeznaczyć dofinansowanie w ramach programu Czyste Powietrze 2025?

Program Czyste Powietrze 2025 oferuje kompleksowe wsparcie finansowe na różnorodne inwestycje, których celem jest poprawa efektywności energetycznej budynków i zmniejszenie emisji zanieczyszczeń. Dofinansowanie obejmuje szeroki zakres działań – od wymiany źródeł ciepła po termomodernizację.

Czyste powietrze dofinansowanie do pieca na pellet

Wymiana starych, nieefektywnych źródeł ciepła na nowoczesne kotły na biomasę stanowi jeden z głównych filarów programu. W 2025 roku najwyższy poziom wsparcia pozwala uzyskać nawet do 20 400 zł dofinansowania na zakup i montaż pieca na pellet. Wysokość dotacji jest uzależniona od poziomu wsparcia:

• Podstawowy poziom – do 9 100 zł
• Podwyższony poziom – do 14 300 zł
• Najwyższy poziom – do 20 400 zł

Ponadto dofinansowanie może objąć nie tylko sam kocioł, ale również montaż, modernizację instalacji centralnego ogrzewania, zakup bufora ciepła oraz niezbędny osprzęt hydrauliczny wraz z robocizną.

Czyste powietrze dofinansowanie do ocieplenia

Termomodernizacja budynków stanowi kluczowy element programu. Dofinansowanie obejmuje ocieplenie ścian, stropów, podłóg oraz dachu. W nowej odsłonie programu wprowadzono limity dotacji jednostkowych na metr kwadratowy powierzchni ocieplenia, co ma zapobiec zawyżaniu kosztów przez nieuczciwych wykonawców.

Należy podkreślić, że w ramach termomodernizacji można wykonać kompleksowe prace, obejmujące zarówno wymianę źródła ciepła, jak i ocieplenie budynku. Jednak w przypadku budynków, które już posiadają efektywne źródło ciepła, możliwe jest również otrzymanie dotacji wyłącznie na prace termomodernizacyjne.

Czyste powietrze dofinansowanie do okien

Program Czyste Powietrze umożliwia także uzyskanie wsparcia na wymianę stolarki okiennej i drzwiowej. Podobnie jak w przypadku ocieplenia, wprowadzono maksymalne kwoty dotacji na metr kwadratowy powierzchni okien i drzwi.

Warto zaznaczyć, że dofinansowanie do okien przysługuje tylko w przypadku budynków jednorodzinnych – wymiana okien w mieszkaniu własnościowym w bloku nie kwalifikuje się do wsparcia. Dodatkowo budynek musi mieć pozwolenie na budowę wydane do 31.12.2020 r. i być oddany do użytku.

Czyste powietrze dofinansowanie do fotowoltaiki

Istotną zmianą w programie Czyste Powietrze 2025 jest wykluczenie instalacji fotowoltaicznych z listy kosztów kwalifikowanych. NFOŚiGW oficjalnie poinformował, że nowa wersja programu, która weszła w życie 31 marca, nie obejmuje już dofinansowania do mikroinstalacji fotowoltaicznych.

Jak wynika z oficjalnego komunikatu NFOŚiGW, wsparcie na instalacje fotowoltaiczne będzie dostępne w ramach innych inicjatyw, takich jak program „Mój Prąd”. Fundusz argumentuje, że kwestie związane z energetyką prosumencką lepiej realizować w ramach dedykowanych programów.

Czyste powietrze dofinansowanie do klimatyzacji

Osoby modernizujące istniejące budynki mogą otrzymać dofinansowanie na pompy ciepła typu powietrze-powietrze, które mogą pełnić także funkcję klimatyzacji. Wysokość dofinansowania w programie „Czyste Powietrze” zależy od poziomu dochodów i może sięgać nawet 11 100 zł.

Aby skorzystać z dopłaty do klimatyzacji w ramach programu, konieczne jest przeprowadzenie audytu energetycznego budynku, a instalacja musi być wykonana przez certyfikowanego instalatora. Jednym z wymogów jest również, aby instalowane urządzenie znajdowało się na tzw. liście ZUM (Zielonej Liście Urządzeń i Materiałów).

Należy pamiętać, że w ramach programu Czyste Powietrze można łączyć różne rodzaje inwestycji, jednak całkowita kwota dofinansowania nie może przekroczyć limitów określonych dla danego poziomu wsparcia. Dodatkowo, możliwe jest łączenie dotacji z programu Czyste Powietrze z innymi formami wsparcia, takimi jak „Mój Prąd” czy „Stop Smog”, pod warunkiem że dotyczą one innych zakresów inwestycji.

Jak złożyć wniosek krok po kroku

Prawidłowe złożenie wniosku o dofinansowanie w programie Czyste Powietrze 2025 wymaga spełnienia określonych wymogów formalnych i skompletowania odpowiedniej dokumentacji. Precyzyjne przygotowanie wszystkich elementów zwiększa szanse na szybkie rozpatrzenie wniosku i uzyskanie wsparcia finansowego.

Gdzie i jak złożyć wniosek?

Wnioski należy składać do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) właściwego dla województwa, w którym znajduje się modernizowany budynek lub lokal mieszkalny. Niezależnie od wybranej metody, każdy wniosek musi być najpierw wypełniony elektronicznie w systemie GWD (Generator Wniosków o Dofinansowanie).

Istnieją trzy główne ścieżki składania wniosków:

1. Przez serwis gov.pl – po wypełnieniu wniosku w GWD, należy podpisać go profilem zaufanym lub podpisem kwalifikowanym i przesłać automatycznie na skrzynkę podawczą ePUAP.
2. Bezpośrednio przez system GWD – podobnie jak wyżej, wymaga posiadania podpisu elektronicznego.
3. W formie papierowej – jeśli wnioskodawca nie dysponuje podpisem elektronicznym, po wypełnieniu wniosku w systemie GWD należy wydrukować dokument, podpisać go odręcznie i dostarczyć osobiście do właściwego WFOŚiGW.

Warto zaznaczyć, że osoby ubiegające się o najwyższy poziom dofinansowania lub dotację z prefinansowaniem muszą korzystać z pomocy operatora programu.

Jakie dokumenty są potrzebne?

Przede wszystkim do wniosku należy dołączyć dokument podsumowujący audyt energetyczny (DPAE). Jest to obowiązkowy załącznik, który określa stan techniczny budynku oraz zakres niezbędnych prac.

Ponadto wymagane są:

• Dokumenty potwierdzające prawo własności budynku (księga wieczysta lub inny dokument)
• W przypadku podwyższonego lub najwyższego poziomu dofinansowania – zaświadczenie o dochodach wydane przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta
• Przy współwłasności – zgoda wszystkich współwłaścicieli na realizację inwestycji
• W przypadku małżeństwa z ustawową wspólnotą majątkową – zgoda współmałżonka
• Przy prefinansowaniu – umowy z wykonawcami

Najczęstsze błędy przy składaniu wniosku

Unikając typowych pomyłek, zwiększamy szanse na pozytywne rozpatrzenie wniosku. Najczęstsze błędy to:

• Podanie nieaktualnych lub błędnych danych adresowych i osobowych
• Brak wymaganych załączników, np. zaświadczenia o dochodach
• Niezgodność danych zawartych w umowie z wykonawcą z informacjami we wniosku
• Złożenie wniosku po upływie 6 miesięcy od poniesienia pierwszego kwalifikowanego kosztu
• Złożenie dokumentu na nieaktualnym formularzu
• Brak odpowiedzi na wezwanie do uzupełnienia dokumentacji

Pomoc w programie „Czyste Powietrze Łódzkie”

Oferujemy kompleksowe wsparcie w uzyskaniu dofinansowania w ramach programu Czyste Powietrze.
Pomagamy na każdym etapie – od doradztwa, przez przygotowanie dokumentacji, aż po złożenie wniosku.

✅ Wypełniamy wnioski za klienta
✅ Kompletujemy niezbędne załączniki
✅ Unikamy błędów, które mogą opóźnić wypłatę środków
✅ Monitorujemy status sprawy i wspieramy aż do zakończenia inwestycji

Dzięki naszemu doświadczeniu masz pewność, że cały proces przebiegnie sprawnie i bez zbędnych formalności.

Działamy na terenie województwa łódzkiego – wspólnie zadbajmy o czyste powietrze!

📞 Zapraszamy do kontaktu – chętnie odpowiemy na pytania i umówimy bezpłatną konsultację.

Jak uniknąć oszustw i nieuczciwych wykonawców

Wraz z rosnącą popularnością programu Czyste Powietrze 2025 pojawiły się także nieuczciwi wykonawcy, którzy próbują wykorzystać beneficjentów. Bezpieczeństwo inwestycji wymaga szczególnej uwagi i rozwagi przy wyborze firmy realizującej prace.

Na co uważać przy wyborze firmy?

Przede wszystkim należy zachować czujność wobec firm, które powołują się na partnerstwo z NFOŚiGW w programie Czyste Powietrze. Takie współprace nie istnieją w rzeczywistości, ponieważ fundusz nie promuje konkretnych wykonawców ani urządzeń. Zanim podpiszesz umowę, sprawdź wiarygodność firmy w bezpłatnych rejestrach online:

• Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG)
• Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS)
• Portalu podatkowym Ministerstwa Finansów (tzw. biała lista podatników VAT)

Szczególną ostrożność zachowaj wobec akwizytorów pukających do drzwi, osób podszywających się pod przedstawicieli gminy oraz materiałów reklamowych z bezprawnie używanym logo programu. Decyzje podejmuj bez pośpiechu i nacisków – próby oszustwa często wiążą się z tworzeniem atmosfery pilności.

Lista ZUM – sprawdzone urządzenia i materiały

W procesie wyboru materiałów i urządzeń niezwykle pomocna jest Lista Zielonych Urządzeń i Materiałów (ZUM). Ten oficjalny wykaz zawiera produkty spełniające wymagania techniczne określone w programie. Znajdują się na niej urządzenia grzewcze, materiały izolacyjne oraz stolarka okienna i drzwiowa.

Lista ZUM jest dostępna online pod adresem lista-zum.ios.edu.pl i stanowi cenne narzędzie weryfikacji. Warto pamiętać, że baza ma charakter wyłącznie informacyjny i nie zawiera cen poszczególnych urządzeń. Producenci lub dystrybutorzy chcący wpisać produkt na listę muszą się zarejestrować i udostępnić informacje do weryfikacji.

Rola operatora w ochronie beneficjenta

Operatorzy programu (gminy i WFOŚiGW) pełnią kluczową funkcję w ochronie beneficjentów przed oszustwami. Wsparcie operatora jest szczególnie ważne dla osób starszych i uboższych, które mogą być narażone na nieuczciwe praktyki. Ponadto operator pomaga w wyborze audytora energetycznego i potencjalnych wykonawców, a także przy podpisywaniu umów.

W razie wątpliwości warto skontaktować się z firmą Czyste Powietrze 2025, która oferuje profesjonalne wsparcie w bezpiecznym przejściu przez proces modernizacji. Doświadczeni doradcy pomogą zweryfikować potencjalnych wykonawców i zadbać o zgodność inwestycji z wymogami programu.

Pamiętaj, że wybór polecanej lub znanej firmy znacząco minimalizuje ryzyko oszustwa. Jednakże, nawet po podpisaniu umowy, beneficjent ma prawo odstąpić od niej w ciągu 30 dni bez podania przyczyny.

Wnioski

Program Czyste Powietrze 2025 niewątpliwie stanowi znaczący krok naprzód w walce z zanieczyszczeniem powietrza oraz ubóstwem energetycznym w Polsce. Dzięki wprowadzonym zmianom system dofinansowania stał się bardziej sprawiedliwy i ukierunkowany na pomoc tym, którzy najbardziej jej potrzebują. Trójstopniowy podział wsparcia finansowego zapewnia dostosowanie pomocy do faktycznych możliwości beneficjentów.

Obowiązkowy audyt energetyczny, choć stanowi dodatkowy wymóg formalny, ostatecznie przynosi korzyści zarówno beneficjentom, jak i środowisku. Beneficjenci otrzymują precyzyjne wskazówki dotyczące optymalnych działań termomodernizacyjnych, zaś środowisko zyskuje dzięki faktycznej redukcji emisji zanieczyszczeń.

Należy podkreślić, że nowy system operatorów programu skutecznie chroni uczestników przed nieuczciwymi praktykami. Wsparcie gmin oraz WFOŚiGW okazuje się szczególnie cenne dla osób starszych oraz tych znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej.

Z pewnością warto skorzystać z dostępnego dofinansowania, jednak przed podjęciem decyzji należy dokładnie zapoznać się z aktualnymi zasadami programu. Świadome planowanie inwestycji pozwoli uniknąć potencjalnych problemów oraz maksymalnie wykorzystać oferowane wsparcie finansowe.

Podsumowując, zreformowany program Czyste Powietrze 2025 stanowi kompleksowe narzędzie walki ze smogiem oraz ubóstwem energetycznym. Chociaż wymagania formalne uległy zaostrzeniu, faktycznie służą one zabezpieczeniu interesów zarówno beneficjentów, jak i środowiska naturalnego. Dlatego też osoby planujące termomodernizację domu jednorodzinnego powinny rozważyć skorzystanie z tej formy wsparcia – pod warunkiem rzetelnego przygotowania się do całego procesu.

FAQs

P1. Jakie są nowe progi dochodowe w programie Czyste Powietrze 2025? 

Program oferuje trzy poziomy dofinansowania: podstawowy (do 40% kosztów) dla osób z dochodem do 135 000 zł rocznie, podwyższony (do 70%) dla gospodarstw z dochodem do 2 250 zł na osobę, oraz najwyższy (do 100%) dla gospodarstw z dochodem do 1 300 zł na osobę.

P2. Na czym polega obowiązkowy audyt energetyczny w programie Czyste Powietrze 2025? 

Audyt energetyczny jest teraz obowiązkowym elementem wniosku o dofinansowanie. Obejmuje on ocenę stanu technicznego budynku, obliczenia zapotrzebowania na energię oraz rekomendacje dotyczące optymalnych prac modernizacyjnych. Po zakończeniu inwestycji wymagane jest również uzyskanie świadectwa charakterystyki energetycznej.

P3. Jakie warunki należy spełnić, aby otrzymać dofinansowanie na wymianę okien w 2025 roku? 

Aby otrzymać dofinansowanie na wymianę okien, budynek musi mieć pozwolenie na budowę wydane do 31.12.2020 r. i być oddany do użytku. Wysokość dotacji zależy od poziomu dofinansowania, a wymiana okien musi być częścią kompleksowej termomodernizacji lub wymiany źródła ciepła.

P4. Kto nie kwalifikuje się do otrzymania dofinansowania w programie Czyste Powietrze? 

Dofinansowania nie otrzymają osoby, które nie przeprowadziły wymaganego audytu energetycznego, nie posiadają prawa własności do nieruchomości przez minimum 3 lata (z wyjątkiem spadków), lub których dochód przekracza ustalone progi. Program nie obejmuje również budynków wielorodzinnych i nowo wybudowanych domów.

P5. Jak działa system prefinansowania w programie Czyste Powietrze 2025? 

Prefinansowanie umożliwia otrzymanie zaliczki do 35% wartości dotacji przed rozpoczęciem inwestycji. Jest dostępne tylko dla beneficjentów podwyższonego i najwyższego poziomu dofinansowania. Wymaga złożenia wniosku za pośrednictwem operatora programu oraz przedstawienia umów z wykonawcami. Środki z zaliczki trafiają bezpośrednio na konto beneficjenta.